TenneT
Als enige netbeheerder in Nederland speelt TenneT een hoofdrol in de energietransitie. Met 8.300 medewerkers, waarvan de ene helft in Nederland werkt en de andere in Duitsland, zorgt het bedrijf ervoor dat elektriciteit van duurzame energiebronnen efficiënt naar dorpen en steden wordt vervoerd. Daar nemen regionale netbeheerders zoals Alliander, Stedin en Enexis het stokje over om de elektriciteit tot aan de voordeur van consumenten te brengen. TenneT’s onmisbare rol in de energietransitie en de enorme behoefte aan talent die daaruit voortkomt, bracht het bedrijf bij Jobfluentials.
Omscholen met Filemon
De energietransitie in volle gang
"Veel mensen weten niet dat ze afhankelijk zijn van TenneT voor hun stroom. Ze zien alleen de energieleverancier, maar achter de schermen zijn wij de onzichtbare reus die het mogelijk maakt”, legt Eefje van Gorp, woordvoerder van TenneT, uit.
Nederland neemt in rap tempo afscheid van fossiele brandstoffen en schakelt over op duurzame energiebronnen. De doelstelling om binnen twee decennia volledig duurzaam en CO2-neutraal te worden, zet het hele energienetwerk onder druk. "Wij moeten zorgen dat de transitie vlekkeloos verloopt", vertelt Van Gorp. "In 2030 moeten we al de helft minder uitstoten, en tegen 2045 willen we volledig CO2-neutraal zijn."
Naast deze ambitieuze doelstellingen ondersteunt TenneT ook industriële grootverbruikers, zoals Tata Steel, bij het vervangen van aardgas door duurzame waterstof. Windparken op zee worden speciaal gebouwd om de gigantische ‘elektriciteitsdorst’ van industriële gebruikers te stillen. TenneT zit hier middenin en Van Gorp benadrukt: "Het is een enorme puzzel om de infrastructuur op tijd af te hebben. Wij moeten ervoor zorgen dat alle nieuwe partijen die op ons hoogspanningsnet willen aansluiten, ook echt die kans krijgen."
Delen heeft de toekomst
De energietransitie is complexer dan het uitbreiden van het net. Meer dan helft van de grond in Nederland is eigendom van de boeren en lokale overheden gaan bij het toekennen van vergunningen niet over één nacht ijs. Iedereen wil zijn telefoon kunnen opladen, maar niemand wil onder een hoogspanningsmast wonen. Door al die zaken samen is ruimte altijd beperkt. Bijbouwen kost bovendien veel tijd. De bouw zelf duurt doorgaans slechts twee jaar, maar de vergunningsprocedures kunnen wel tien jaar duren.
De oplossing ligt dus niet alleen in de uitbreiding van het net, maar ook in slimmer gebruik en ons gedrag. In de toekomst zullen we meer moeten delen. Door pieken en dalen te beheersen via prijsprikkels kan overbelasting van het netwerk worden voorkomen. "We gebruiken steeds meer IT en data om bestaande netten efficiënter te benutten."
Energiesector voor jongeren niet spannend genoeg
TenneT zoekt honderden nieuwe medewerkers per jaar, variërend van experts in elektrotechniek, lucht- en ruimtevaart en werktuigbouwkunde tot professionals in vergunningaanvraag, ICT en ruimtelijke ordening.
Maar ondanks de grote vraag naar technisch talent blijft het aantal jongeren dat kiest voor techniek bedroevend laag. Van Gorp ziet het als een probleem dat bij de wortel moet worden aangepakt. “We hebben in Nederland de komende tien jaar 30.000 extra mensen nodig voor de energietransitie, maar aan de aanwas van jongeren die voor techniek kiezen, is nog veel te doen.”
Volgens Van Gorp heeft dat een aantal oorzaken: “Veel jongeren hebben geen goed beeld bij de energiesector. Dat het techniek is, maar ook heel veel mensenwerk. We zoeken daarom ook veel empathische mensen die het leuk vinden om samen te werken met wethouders, burgemeesters, boeren, burgers en buitenlui.”
Daarnaast zijn dingen zoals het schone drinkwater van mededeelnemer Vitens en elektriciteit volgens Van Gorp voor jongere generaties vanzelfsprekend geworden. “Waarom zou je uitzoeken waar dat vandaan komt als het er altijd is geweest? Nederland heeft de hoogste leveringszekerheid van elektriciteit in Europa.”
Meester en gezel
Om de nieuwe generatie op de juiste manier op te leiden, investeert TenneT in opleidingsprogramma's en bouwt het een gloednieuw kennis- en expertisecentrum in Apeldoorn waar werknemers alles leren over hoogspanningssystemen. “Nieuwe medewerkers moeten snel, veilig en effectief aan de slag kunnen.”
Ondanks de grote maatschappelijke druk die met de energietransitie gepaard gaat, vindt TenneT het belangrijk om het meester-gezel principe toe te kunnen blijven passen. “We zijn allerlei methodes aan het bedenken om mensen sneller te kunnen ontwikkelen, maar het is learning by doing. Want ja, we hebben dit allemaal nog nooit met elkaar meegemaakt. Het is dus echt Pippi Langkousen’ all over the place.”
De vijver moet groter
TenneT verschijnt in Jobfluential’s nieuwe serie ‘Omscholen met Filemon’. In hun aflevering wordt Filemon Wesselink omgeschoold tot technicus. De keuze om mee te doen was snel gemaakt. Binnen veertig minuten na het eerste contact, om precies te zijn: “We doen mee omdat dit concept perfect bij ons past. We staan nu met z’n allen in dezelfde vijver te hengelen, maar we moeten er samen voor zorgen dat de vijver groter wordt. Ieder bedrijf zit in zijn eigen bubbel. Het feit dat we in de promotie samenwerken met de andere deelnemers zorgt ervoor dat je buiten die bubbel treedt en talent bereikt dat anders onbereikbaar was.”
De serie raakt een aantal van TenneT’s belangrijkste ambities: het vergroten van naamsbekendheid, het rechtzetten van misverstanden en mensen enthousiasmeren voor energietechniek. Werken in de techniek geeft nu en in de toekomst baanzekerheid en volop doorgroeimogelijkheden.
Niet gedreven door geld
Als staatsbedrijf zonder winstoogmerk worden de kosten van TenneT gesocialiseerd, zodat iedereen een vast bedrag aan transportkosten op hun energierekening betaalt.
Hoewel er geen winstoogmerk is, zingt er een gedreven sfeer door het hoofdkantoor in Arnhem. "Iedereen voelt hoe belangrijk ons werk is. De netten zitten tjokvol en dat leidt tot schrijnende situaties. Mensen komen soms in tranen naar ons toe omdat ze geen aansluiting kunnen krijgen. Dat raakt ons enorm. We voelen het allemaal en dat creëert een gepassioneerde cultuur."
TenneT doet zelf ook veel om die energieke cultuur te stimuleren. Met het sportprogramma ‘Always Energy’ komen medewerkers samen voor marathons, mindfulness en yogalessen, wat goed is voor de werksfeer. Van Gorp legt uit: "Sport bevordert het teamgevoel en de motivatie. Onze medewerkers ontmoeten elkaar hierdoor ook in een ontspannen setting, waarin iedereen zich gewaardeerd voelt. Daarmee versterken we onze open cultuur." Naast sport biedt TenneT ook een breed scala trainingen aan, waaruit medewerkers zelf kunnen kiezen.
De grote verbouwing
Samen met al onze collega’s, lokale netbeheerders en partners zoals Jobfluentials, leidt TenneT de grootste verbouwing van het energienetwerk in de geschiedenis van ons land. Van Gorp vergelijkt: "Als je dacht dat de Deltawerken iets zijn om trots op te zijn…think again! Dit is de grootste verbouwing sinds de Tweede Wereldoorlog."
“Ik denk dat Filemon de juiste persoon is om dit verhaal te vertellen. Hij durft de grenzen echt op te zoeken en laat dingen gewoon zien zoals ze zijn. Een ander groot voordeel van dit concept is dat alles creatief al is doordacht en dat het echt vernieuwend is. Je moet nieuwe dingen doen om naar het volgende niveau te komen.”